Gemeentelijke verduurzamingsregeling:
Een mooie droom, snelle jongens en de wet.
Je hebt een klein pensioen, woont in een prachtig huis dat je veertig jaar geleden kocht. Je bent een starter en hebt net je eerste woning op de kop getikt in deze verhitte markt. Je bent gescheiden maar kon net in je woning blijven wonen. Je hebt geen duizenden euro’s op je rekening staan, maar je droomt er wel van dat je kan bijdragen aan een duurzame omgeving. Je zou best die zonnepanelen, die extra isolatie of misschien wel zelfs die warmtepomp willen. Prachtig voornemen!
Dan valt er een folder in de bus: je kan meedoen aan de gemeentelijke verduurzamingsregeling. Een regeling waarbij jouw huis verduurzaamd wordt door een BV, de gemeente garant staat voor de investering en jij de komende 30 jaar maandelijks een klein bedrag betaalt. Je wordt volledig ontzorgd. Het heet de Gemeentelijke Verduurzamings Regeling, de GVR. Het klinkt als die grote vriendelijke reus die door het raam van je huis een mooie droom naar binnen blaast. Een droom die misschien wel te mooi is om waar te zijn.
Dat is hij helaas ook. Dat zeiden wij vanaf moment één. We hebben het aangekaart, we hebben er tegen geschopt en soms ook wat gescholden. Dit móést aan de man voordat wij als gemeente garant stonden voor een regeling die geen wettelijke basis kent. “Je weet helemaal niet waar je het over hebt” werd ons in raadsvergaderingen toegedicht door de toenmalig wethouder. Er werd stelselmatig gekort op onze spreektijd. “Daar heb je die van BurgerBelangen weer”. Ja daar heb je ons zeker! Mensen! Dit is onwettig. Waren we, met de lokale VVD, de enige? Nee, zeker niet. Ook Minister Ollongren waarschuwde in 2019 al dat deze regeling niet zo ingezet kon worden, geen enkele gemeente stapte in. Maar wij? Wij wel. We werden door WoonPas B.V. door glimmende presentaties het project in gefietst. Hun motief? Offertes voor verduurzaming uitgebracht door niet lokale ondernemingen, met soms wel twee keer de offerteprijs van lokale ondernemingen. Wij zien het verdienmodel wel.
De provincie onderzocht het. Het bleek onwettig. Geen nood, aldus het college. Er zou een lobby komen richting de landelijke politiek. Er stonden veel gemeentes klaar om in te stappen! Dit zou goed komen. Mooie beloftes, maar iets wat krom is kan je soms gewoon niet recht buigen.
Deze week ontvingen wij de memo dat het college nu toch stopt met de gemeentelijke verduurzamingsregeling. Er is geen wettige basis en na een brief van Hugo de Jonge bleek dat, omdat hij de intentie wel snapt, hij eens gaat kijken wat hij kan doen. Dat kan nog jaren duren.
Dan hebben we dus gelijk. Of zoals Groenlinks het in de raadsvergadering van 15 april 2022 ons Raadslid Wietze Smit af serveerde als een zwartkijker en afsloot met “Misschien kan de heer Smit straks weer koketteren met dat hij gelijk had, maar wij achten de kans klein. “ Het vervelende aan gelijk krijgen is als je het krijgt als het te laat is. Als het geld van inwoners al uitgegeven is. Als je het tij niet meer kan keren.
De risico’s? Wat gebeurt er als deze BV met als enige verdienmodel onze gemeente omvalt? Wat is het risico voor die €639.000 euro garantstelling nu inwoners gebruik maken van een onwettig middel? Hoe risicovol is 30 jaar betalen voor apparatuur met een technische levensduur van 15 tot 20 jaar? Het fonds dat de risico’s moet afdekken is gevuld met €12.000 euro. Wat als dat niet genoeg is? Wie dragen de lasten als apparatuur kapot gaat in de toekomst? Wat gebeurt er als een gebruiker naar de rechter stapt of simpelweg niet meer betaald? Wie draait hier voor op? Linksom of rechtsom is dat altijd de burger.
Gitzwart koketteren dus, schilder ons vooral zo af. Dit gaat namelijk helemaal niet om ons. Dit gaat om een fikse som gemeenschapsgeld. Hoeveel huizen er in totaal voor die €639.000 euro verduurzaamd zijn? 25. Ja, écht maar vijfentwintig (Staat van Wijk 2022). We hebben niet alleen geld, maar ontzettend veel tijd en raadskracht besteed aan een regeling die onwettig is, veel geld kostte en minimaal rendement levert voor de hele samenleving én die 25 huishoudens. Het risico dat de leverancier van hun verduurzamingsmaatregelen omvalt, is zojuist gestegen.
Dit is dat soort gelijk dat een gat in je hart knaagt. Hiervoor ben je niet de politiek in gegaan. We balen als een stekker, maar blijven dit dossier opvolgen. We hopen dat het college de toezegging deze €639.000 euro in de risicoparagraaf van de begroting te zetten, nu ook écht gaat uitvoeren.
We hopen dat ook de vijfentwintig huishoudens die in deze regeling gestapt zijn goed begeleid en geïnformeerd worden.